[Văn 8] Thuyết minh về một dụng cụ học tập (cây thước kẻ)
Mở bài
Trong các dụng cụ học tập gắn bó với học sinh như chiếc cặp, sách vỡ, bút bi, thước kẻ…thì có lẽ thước kẻ là dụng cụ mà mọi người cho là đơn giản nhất. Thoạt nhìn bề ngoài có vẻ là như thế vì thước kẻ vốn chẳng có nhiều bộ phần nhưng hãy cầm cây thước lên và quan sát thật kĩ, lắng nghe người bạn thẳng ngay này tâm sự, chúng ta sẽ tìm hiểu được cả một câu chuyện dài đằng sau vẻ ngoài bình thường này.
Thân bài
Chẳng ai lại tìm tòi về lịch sử của cây thước và cũng chẳng có một cứ liệu nào phân tích về nguồn gốc của cây thước bở lẽ nó vốn trở thành một vật dụng quá thân thuộc trong đời sống của con người từ khi họ biết may vá, biết làm nhà…Cây thước kẻ học sinh cũng từ nhu cầu vẽ hình ảnh, phân cách bài học mà ra đời theo thời gian ra đời của tập, sách, bút bi.
Tùy thuộc vào công dụng và hình dáng của thước, có thể chia thước thành những nhóm: thước thẳng, thước ê ke, thước đo độ..
Loại thước quen thuộc với tất cả học sinh và được sử dụng rộng rãi nhất trong học tập là thước thẳng. Thước thẳng có hình dáng như hình chữ nhật với chiều rộng chừng 2- 3 cm và chiều dài thay đổi theo nhu cầu sử dụng. Thước kẻ giáo viên có thể dài tới 1m, thước kẻ học sinh thì tầm 15cm đến 30 cm. Bề dày của thước phụ thuộc vào chất liệu làm nên nó. Thước gỗ có độ dày hơn tầm 1cm, thước nhựa hoặc kim loại rất mỏng tầm 1 đến 2mm
Đối với thước ê ke, loại thước này có hình tam giác với độ dài đáy thông thường khoảng 15 – 20 cm, chiều cao khoảng 5cm đến 7cm. Tuy nhiên đối với thước của giáo viên hay kĩ sư thì độ dài đáy lớn hơn nhiều lần. Có thể chia thước ê ke thành hai loại. Một loại là tam giác vuông cân có góc 90 độ, loại kia là tam giác vuông có một góc 90 độ, hai góc còn lại là 60 và 30 độ.
Học sinh cấp hai khi bắt đầu học vẽ hình tròn thì sẽ có thêm loại thước đo độ có hình bán nguyệt. Đường kính thông thường dùng trong học sinh là 10cm, tuy vậy tùy thuộc vào những mục đích sử dụng khác nhau mà kích thước cũng có thể thay đổi. Những cây thước chia độ đều có chung đặc điểm là có rất nhiều đường phân độ xuất phát từ tâm hình tròn, khoảng cách giữa hai đường phân độ là 10 độ. Dãy số ghi độ chia được in trên hai mặt của thước theo chiều từ trái sang phải và ngược lại.
Hầu hết mọi cây thước đều được nhà sản xuất in vạch chia với đơn vị chia nhỏ nhất là cm. Cũng có một số nhà sản xuất muốn tăng tính phổ biến của cây thước nên ghi thêm đơn vị chiều dài là inch trên mặt thước.
Ngày xưa, thước dùng trong nhà trường đa số làm bằng gỗ. Những cây gỗ được mài nhẵn bóng, khắc lên đó từng vạch chia độ dài. Thời công nghiệp của đồ nhựa và kim loại, đại đa số học sinh dùng thước nhựa trong học tập. Loại thước này nhẹ, dễ sử dụng, giá thành lại rẻ khoảng 2000- 5000 đồng một cây. Có khi cả bôn thước gồm: thước thẳng, ê ke, đo độ chưa đến 20000 đồng. Thước làm từ kim loại nặng hơn thước nhựa và giá thành cũng cao hơn tí vì nó bền, khó gãy.
So với những cây thước đơn giản ngày xưa thì học sinh ngày nay được tiếp cận nhiều loại thước không chỉ khác nhau về chất liệu mà còn khác về màu sắc, hoa văn, họa tiết. Học sinh tiểu học thích nhất là những cây thước có in hoạt hình, công chúa hya những con vật ngộ nghĩnh lên trên. Cách in đơn giản nhất là dán giấy nhưng cách in này dần được thay thế bằng việc in trực tiếp họa tiết lên thước theo phép phản quang khiến hình dạng hoa tiết cũng thay đổi nếu học sinh thay đổi góc nhìn. Học sinh lớp lớn hơn thì chọn những cây thước in trong suốt, ít hoa văn, các em chuộng về độ bền và mục đích sử dụng chứ không quan tâm nhiều về màu sắc.
Thước kẻ đi kèm với bút là người bạn đồng hành không thể thiếu của học sinh. Thước có đặc tính khá bền hơn bút bi nhưng cũng cần được sử dụng và bảo quản hợp lí. Học sinh đừng biến chúng thành những vũ khí để chọc phá bạn bè hay vẽ bậy lên thước. Chúng ta nên lau chùi thước khi bị dính bụi, phấn màu để chúng được sáng, đẹp đồng thời khi dùng kẻ trên tập không bị vết bẩn lem màu.
Nhìn chúng thật đơn giản nhưng chúng lại hữu ích không ngờ. Nếu không có thước kẻ thẳng thì học sinh không thể kẻ những hình vuông, hình tròn, không có thước đo độ làm sao các bạn có thể hoàn thành bài tập liên quan đến hình tròn, không có thước ê ke chắc hẳn những bạn học sinh mới làm quen hình tam giác sẽ không thể kẻ được góc vuông. Nhìn rộng hơn, ta có thể thấy vai trò của thước kẻ đối với những nhà họa sĩ, kiến trúc, giáo viên thật sự rất cần thiết.
Kết bài
Đừng tưởng thước kẻ là vô tri vô giác, một lúc nào đó nhìn thật lâu và phát hiện ra những nét mực đã nhòe đi theo năm tháng, học trò sẽ nhớ lại quãng thời gian tươi đẹp với bao kỉ niệm dưới mái trường. Thước, bút bi cùng với tập vở là những vật dụng thiết yếu trong học tập giúp học sinh dễ dàng hơn trong các bài tập của mình. Vì vậy học sinh cần bảo quản tốt và sử dụng đúng mục đích của nó.
